De sollicitatiebrief en CV zijn belangrijke visitekaartjes maar het zijn tevens slechts middelen om te worden uitgenodigd voor een gesprek. Het sollicitatiegesprek is hét moment waarop de werkgever eventueel beslist om jou de baan aan te bieden. Deze keuze wordt vaak al in enkele minuten gemaakt. Een sollicitatiegesprek vraagt dan ook om een goede voorbereiding. De voorbereiding is de sleutel voor een goed en misschien wel succesvol sollicitatiegesprek.

Hier zullen we kijken naar alle verschillende aspecten die spelen bij de voorbereiding op een gesprek.

1. Doe onderzoek naar het bedrijf en de baan.

De kans bestaat dat je tijdens een interview vragen gesteld krijgt over de organisatie. Bijvoorbeeld over de markt waar het bedrijf zich in bevindt, over concurrenten, over de producten en diensten die ze aanbieden of over hoe jij jouw rol ziet binnen de organisatie.

Het is daarom belangrijk dat jij je vooraf verdiept in de organisatie waar je hebt gesolliciteerd. Natuurlijk kunnen er altijd vragen gesteld worden waar je nog niet bij stil hebt gestaan. Je creëert in ieder geval een basis voor jezelf waaruit je de vragen kunt beantwoorden.

Je vindt een hoop handige informatie over de organisatie via de bedrijfswebsite. Andere nuttige bronnen zijn bedrijfspresentaties op online portalen zoals TraineeshipPlaza.nl, presentaties op beurzen en medewerkers die bij de organisatie werkzaam zijn.

Enkele voorbeelden van vragen die gesteld kunnen worden, zijn:

Over je rol:

  • Waarom heb je gesolliciteerd voor deze baan?
  • Waarom denk je dat je geschikt bent voor de baan?
  • Wat verwacht je van de baan met betrekking tot de dagelijkse werkzaamheden?
  • Waar zie jezelf over twee jaar als je de baan krijgt?

Over het bedrijf:

  • Welke uitdagingen zie je voor onze organisatie?
  • Wat zijn de belangrijkste kwesties binnen onze industrie op dit moment?
  • Welke factoren zullen waarschijnlijk in de nabije toekomst onze industrie beïnvloeden?
  • Wie zijn onze belangrijkste concurrenten?
  • Hoe kunnen we ons onderscheiden van de concurrentie? '
2. Je onderwijs, werkervaring en extra-curriculaire activiteiten

Je moet goed bekend zijn met de informatie over jezelf die je in jouw sollicitatiebrief hebt gedeeld met de organisatie. Het kan natuurlijk niet zo zijn, dat je er door verrast wordt, wanneer het herhaald wordt in een vraag!

Je moet duidelijk kunnen spreken over het onderwijs dat je hebt genoten en de werkervaringen die je hebt opgedaan. Het zal dus wat verder moeten gaan, dan het oppervlakkige praatje dat elke buitenstaander kan houden. Waarom heb je bijvoorbeeld bepaalde keuzes gemaakt en wat heb je daarvan opgestoken? Jouw antwoord moet duidelijk maken waarom je perfect geschikt bent om de vacature te vervullen.

Voorbeeldvragen die je zou kunnen verwachten zijn onder meer:

  • Waarom heb je gekozen voor studie A?
  • Ik zie dat je in voorlaatste zomer aan de universiteit hebt gekozen om te werken als stagiaire bij …. Kan je beschrijven wat voor werkzaamheden je daar hebt vervuld?
  • Wat heb je daarvan geleerd?
  • Waarom ben je gestopt bij je vorige baan?

De recruiters gaan vaak ook de diepte met je in over specifieke projecten, rollen of extracurriculaire activiteiten waar je bij betrokken bent geweest. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen:
“Ik zie dat je ervaring hebt in de marketing. Je werkte mee aan een promotiecampagne van je universiteit. Kun je er wat over vertellen?”

En dat zullen ze meestal vervolgen met vragen die wat meer de diepte ingaan betreffende jouw betrokkenheid. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Wat waren de doelstellingen?
  • Wat was het resultaat?
  • Met wie heb je samengewerkt en wat was jouw rol in het team?
  • Ben je obstakels tegengekomen, en hoe heb je deze overwonnen?
  • Wat heb je geleerd van deze ervaringen?
  • Als je een vergelijkbaar project nogmaals mocht doen, zou je het dan anders aanpakken?
3. Vragen over algemene vaardigheden en competenties

Algemene vragen over competenties zijn een standaardonderdeel van het sollicitatiegesprek. Je moet dan ook goed bekijken naar welke competenties gevraagd worden door de organisatie (meestal is dit terug te vinden in de vacatureomschrijving). Maak in je antwoorden duidelijk, dat jij je meester hebt gemaakt over de competenties.

Voorbeeldvragen over je competenties zijn:

  • Wat zijn je drie belangrijkste sterke punten? 
  • Wat zijn je drie belangrijkste zwakke punten?
  • Zou je zeggen dat je een effectieve leider bent?
  • Werk je het beste in je eentje of als onderdeel van een team?
  • Heb je ooit te maken gehad met een ontevreden klant of een moeilijke collega?
  • Hoe ben je hier meer omgegaan?

Antwoorden op deze vragen komen misschien vanzelf in je op. Als je goed nadenkt, vind je wel een antwoord dat wordt ondersteund door een ervaring die je ergens hebt opgedaan. Het hoeven niet altijd de meest voor de hand liggende situaties te zijn. Als student heb je wellicht een projectgroep geleid voor een prakticumopdracht.

4. Vragen over je motivatie

Recruiters proberen je motivatie te peilen. Ze verwachten dat jij kan uitleggen waarom je opleidingen, werkervaring, extracurriculaire activiteiten je geschikt maken voor de functie en waarom ze hebben geleid tot jouw verlangen in het vakgebied actief te zijn. Voorbeelden van vragen zijn:

  • Ik zie dat je filosofie hebt gestudeerd. Hoe past dit bij jouw wens om aan de slag te gaan als management-consultant?
  • Heb je al enige werkervaring in dit vakgebied met betrekking tot deze rol?

Vaak is werkervaring in dit stadium van je carrière nog niet echt van toepassing en ook nog geen vereiste voor de vacature. Mocht dit wel het geval zijn en heb je de juiste ervaring, buit dit dan uit. Leg uit hoe je achtergrond je heeft geholpen in het aanleren van je vaardigheden en hoe het geleid heeft tot jouw wens om te werken in het vakgebied waarvoor jij solliciteert.

Je kunt hier ook je eigen verhaal vertellen met relatie tot je achtergrond en met betrekking tot de vacature in kwestie. Zorg wel dat je verhaal goed in elkaar zit. Het kan voor komen dat de recruiter nog vragen stelt over de inhoud die je moet kunnen weerleggen.

Andere vragen
Sommige recruiters zullen je willen testen door het stellen van onverwachte vragen om te kijken hoe snel je reageert. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen stellen als:

  • Als je een dier was, welke zou je dan zijn?
  • Hoe zou je pudding aan het plafond spijkeren?
5. Bereid een aantal vragen voor voor het einde van het sollicitatiegesprek.

Het is een goed idee om ten minste een paar vragen voor te bereiden voor aan het einde van het interview. Dit is zeker iets waar werkgevers waarde aan het hechten. Wanneer je geen vragen hebt aan het einde van het gesprek, dan kan dat de schijn opwekken van een gebrek aan interesse. Een aantal doordachte vragen kunnen juist de indruk wekken van betrokkenheid en enthousiasme.

Het kan zijn dat je vragen reeds worden beantwoord in de loop van het gesprek. Mocht dit gebeuren, probeer dan een aantal nieuwe vragen te bedenken. Het is goed om hier van te voren al rekening mee te houden bij het voorbereiden. Het zorgt er namelijk ook voor, dat je beter bent voorbereid.

Voorbeelden van vragen over onderwerpen die je hier kunt aansnijden zijn onder meer:

  • In wat voor soort team zal ik werken?
  • Hoeveel tijd zal worden besteed buiten het kantoor?
  • Welke ondersteuning / begeleiding / opleiding / netwerken kan ik verwachten?
  • Tot welke faciliteiten heb ik toegang?
  • Worden er buiten de werktijden nog sociale activiteiten ondernomen?

Inhoudelijke vragen of vragen over specifieke aspecten van het werk kunnen hier ook gesteld worden.